|
|
Говор на претседателот Киро Глигоров при приемот на Република Македонија во организацијата на Обединетиоте Нации |
(Њујорк, 8 април 1993 год.) “Почитуван претседателе, екселенции, Среќен сум и возбуден што во овој свечен миг можам, да ја изразам благодарноста во името на народот и на Владата на Република Македонија за поддршката изразена со приемот на Република Македонија за рамноправен член на Организацијата на Обединетите нации. Со овој чин се круниса повеќевековниот стремеж на македонскиот народ и неговата 130-годишна борба за слобода и независна држава. Приемот на Република Македонија во меѓународното семејство на народите е чин со кој триумфира правдата и светол пример како еден мал и мирољубив народ по мирен и легитимен пат го оствари своето право на самоопределување и државност и својата одговорност во Меѓународната заедница. Во оваа пригода, сосема накратко, би сакал да укажам само на дел од долгата и честопати трагична историја на мојот народ. Тоа е народ со долго паметење и со богата културна ис-торија и традиција. Народ што на Словените им ги подари првата писменост, литература и христијанс-тво, народ чие фрескосликарство е единствената светла точка на европскиот средновековен мрак. Народ чија современа литература и уметност се дел од светската културна ризница. Народ чие основно културно и политичко гесло низ историјата секогаш било изразно во духот на сожителството, етничката и верската толеранција. Тоа е народ што во Втората светска војна се приклучи кон антифашистичката коалиција и во таа борба, на Првото заседание на АСНОМ, ја создаде македонската држава, која потоа се вклучи во СФРЈ. Стратегот на Националноослободителното движење на македонскиот народ од почетокот на овој век, хуманистот и космополит, Гоце Делчев јасно го изрази тој дух во разбирањето на светот како “поле за културен натпревар меѓу народите”. Во тој дух Република Македонија и денес ја продолжи и ја стекна својата позиција на независна и суверена држава. Единствена е од составот на поранешната СФРЈ што до независност дој-де по мирен и легитимен пат: по пат на референдум и со нов устав. Единствена Република Македонија што не учествуваше во војната, во меѓуетничките и верски крвопролевања што безумно го зафатија регионот. Република Македонија на патот кон својата независност, за жал, претрпе многу штети и одложувања. Беше изложена на неправеден процес на одолжување на нејзиното меѓународно признавање. Таа објективно се најде во позиција да трпи енор-мни штети од санкциите спрема Србија и Црна Гора и беше изложена на блокади од дел од соседите. Но, и покрај сето тоа, граѓаните на Република Македонија и нејзините државни органи останаа верни на начелата на мирот и дијалогот, на меѓуетничкото разбирање и толеранција и сожителство на Бал-канот. Бевме уверени во можноста Обединетите нации да ја доне-сат оваа праведна одлука. Република Македонија денес, како мирољубива држава во Европа, својата надворешна политика ја гради врз темелите на Повелбата на Обединетите нации: јакнењето на меѓународниот мир и безбедност, развивањето на економската соработка и заштита на човековите права, како предуслови за побезбеден и праведен свет за сите. Сега, како рамноправна членка на Обединетите нации, активно ќе се вклучи во остварувањето на целите и начелат на Повелбата на Обединетите нации. Тргнувајќи од сопствената традиција и современост, за нас највисока цел претставува остварувањето на човековите права и особенио на правата на националностите и етничките групи што живеат во Република Македонија. Таа денес е татковина на маке-донскиот народ, на Албанците, Турците, Србите, Ромите, Власите и на претставниците на други националности. Во тој дух ќе го јакнеме Балканот на добрососедство и на пријателство. Република Македонија сака и е подготвена да го даде својот придонес во решавањето на меѓународните конфликти во согласност со резолуциите на Советот за безбедност, во интерес на мирот и на безбедноста. Република Македонија ја изразува својата вола да се вклучи во активностите на специјализираните агенции во системот на Обединетите нации. Република Македонија како европска држава се стреми да стане член на Заедницата на европските народи. Свечено изјавувам, во името на Република Македеонија, дека Република Македонија во своите меѓународни односи ќе ги респектира нормите на меѓународното право, целите и начелата на Повелбата на Обединетите нации. Како и досега, Република Македонија е подготвена да ги развибва своите односи со сите држави во светот врз принципите на суверена рамноправност, неупотреба на сила, немешање во внатрешните работи, респектирање на интегритетот и независноста. Врз тие принципи ние сме особено заинтересирани за развој на односите со соседите и за што побрзо надминување на денешната состојба во односите со Грција и за отворање. На крај, не можам , а бо овој историски мкиг за мојата држава и мојот народ, да не повторам дека со овој чин станува вистина словото од преамбулата на Повелбата на ООН повторно да ја потврдиме вербата во основните права на човекот, во дос-тоинството и вредноста на човековата личност, во рамоправноста на луѓето и на жените и нациите, големи и мали”. ДАРМ, фонд: Претседател на Република Македонија; А. Тунтев, Раепублика Македонија-права декада..., стр.89-91; |