Недела, 03 Април 2011    PDF Печати Е-пошта
Знаменити можи во Галичник

Galicnik_1908Галичник со Лазарополе имајет дадено и неколку знаменити луѓе. По време како се појавени тие се: Ѓурчин Кокале, од Лазарополе,  Томо и Тодор Томоски, Ажи Партенија, Ѓорго Пулески и Панајот Пане Ѓиноски од Галичник.

Ѓурчин Кокале или Кокалески је роден 1775 година, а умрел 1863 година Живувал до пред осомдесет години  и бил прочуен како најголем сточар, умен, личен и јунак човек. Вредно је да се знојет али со своја рака си го имат испишано животот свој со сите своји моки и напредији. Тој рукопиис је дочуван во потомците негови и је интересантен од многу страни.

Ѓурчин имал голема чест пред турски власти и дебарски бегови и имат голема заслуга во враќањето на исламизираните во рисјанска вера.

Ѓурчин Илијов Кокалески или Кокале

Најстар и еден од знаменитите луѓе во Мијачко бил Ѓурчин Кокале. Татко му бил убијен и живуал женат саде 12 години и оставил по себе три ќерки и три синови. Една ќерка и син умреле брго и останале два сина и две ќерки. Силјан је постар, а Ѓурчин је од сите најмал, али и Силјан је млад и сосем ажамија. Татко им Илија по смртта оставил 150 овци и 6 коњи, али брту се изеле и останале 40 овци. Силјан се женил и се делил и зел 15 овци. Ѓурчин останал како помал, со мајка си и со две момички. Ним им останале 25 овци и друго нишчо, сиромаштија како никој нигде. Али мајка му била од сој, јунак и богољубива. Го зела Ѓурчина и го одвела во Дебор и го наместила како шуле (мало дете за ситна послуга по дома.). Тује останал две години и научил фитос (совршено) албански и бил чуван и гледан како чедо нивно. После мајка му го испратила со брата му во Катерини (гратче под Олимп, наспрема Солун) и таму бил пак наместен како дете за чување, отворање и затворање врата. По овеја после мајка му го дала со зета је Илија Коштрески да научит терзиски занает. Останал две години со Илија и научил терзилок совршено. После го испратила во Воден, в чаршија да се „алошчисат„ да се окршит. После Ѓурчин дотера до 17 години и останал дома способен за терзија и за ќиражија и за боржија и за базирјан (трговец) ама сиромав. „Али фала Господу, и на си светиљи шо ми дадоје прво ум и разум, а после јунаштво. Пред мене не можеше да излејет никој ни со занајет, ни со пушка, ни со коњ бинегжија. Скакав 55 нози на три поти, 25 еднож, коњи прескакав 6. Камен не моиеше да ме заминет никој. Со 10 оки камен фрлав 50 нози.“

Читаеќи го живописот Ѓурчинов, шо си го имат сам со своја рока испишан, гледат со чудење сите борби негови, сите рабоќе и сите успеси. Купувал и препродавал коњи, ранел свињи, држал анови, али меракот му бил да се сторит ќеаја и во теја најдобро успејал.

Сам велит и многу се зафалуват на некој Турчин од Бер, од него ја зел кршлата (зимско пасиште за овци) во Љубаново. „Тој се стори себеп и од него су ќеаја и чорбаџија.“

И вистина купувајеќи и препродавајеќи овије пасишта и наместувајеќи по ситни сточари (карашици), тој и поминувал овци своји бадијала, а многу поти и ќарувал.

На овја начин Ѓурчин стекол завидно богатство во многу илјади овци (десетина) цело ергеле коњи и 2500 турски лири. Покрај овеја тој купил и два мулка (имоти), зимско пасиште Лулетско и планината Луковец близу до Лазорополе.

Од живописов Ѓурчинов интересно је место во које шо им дават насат (совет) на синовите и мнуковите своји и коде им препорачуват да се молит Господу и на сите угодници негови. Тој им велит: „...да гледате сиромаси мошне, да и најадувате гладни и да одите смирни, а не горделиви. Ако слушате заповеди моји, не моји токо Господови, никогаш не паднувате, ни се устрамувате. И да би се не устрамиле. Амин.!“

И мрва потаке, на крај им велит: „...и вије синови и мнукови,... Дамјане и Никола, ако слушате Господа и мене, да не чините гордост, фодулок, не со руба и со пусат, токо со срце, а руба да носите, синко, срма и пусат од сребро и коњи да јавате со седла убави. Това (теја) не је фодулок... Тога не может никој нишчо да сторит. И мене многу ме заљубивале и Турци и рисјани, ама со име Господово сите су и устрашил.“

Ѓурчин је роден во 1775 година, а починал на 1863 година и живуал 88 години. Живуањето негово паѓат во време кога се одметнал од цара прочујени Али-паша Јанински, шо беше ја потресол од темел цела Турција. Тога биле одметнати и други помали паши и во цела Румелија владал голем бозгонлук (неред и анархија).

Ѓурчин бистор и обдарен од Бога, намочен и окршен ушче од детинство, а знаејќи арнаутски и турски, се пробивал из секакви тешкотији, добил убави познатства и речта му врвела. Во Дебор имал јаки пријатели, таке во Битола и во Солунско. Се гледат али сите пријателства умејал да и искористит и за себе, и за село и за свој крај. Без оваква чест и без голема умешност како би могло да се извршит враќањето на исламизираните во рисјанска вера. Нешчо шчо се не сторило нигде.!

Покрај многу други рабоќе и добриње Ѓурчин го имат задолжено Лазарополе со убава црква, која је највише со негов труд и со негови пари подигната.

Добор човек и голем рисјанин, тој правел добриње и лево и десно и имат право на голема благодарност од нас неговите потомци.

Али нешчо шчо го правит ушче познаменит Ѓурчина, теја је што ни оставил по себе свој животопис, испишан со негова рока ушче пред 120 години. Оригиналот је сега у мнука му Ефта, а овја животопис се удостоји да бидет и штампан и  фотографисан и проучен од страна на г. А. Белича, кој е денеска многу прочуан славист и дијалектолог. Штампан је во неговото дело „Галички дијалект“ и издаден од Српската академија на науките.

Ако имат некој да умрел задоволен, тој требет да је Ѓурчин.

Нека му је слава Ѓурчину Кокале.

Уважениот г. Белиќ ја задолжи нашата наука и нашето племе. Вложи многу труд околу Ѓурчиновиот рукопис, но ја жала што тој, при своите разгледувања и во изведувањето на заклучоците, не увидел дека Ѓурчин на многу места грешит во запишувањето, што не је никакво чудо. Г. Белиќ го зел сето овеја како да е сосе така и согласно со дијалектот и со многу натегање и резерви изведуват заклучоци што во повеќе случаји не држат. (Риста Огненовиќ)

Од книгата „Галичник и Мијаците“ од Риста Огњановиќ-Лоноски,  Скопје 2004. (Подготви Марко Китевски)

 

На прво место

News image

Мицкоски: Гласајте за нас нема да ве изневериме

Дел од обраќањето на Претседателот на ВМРО-ДПМНЕ Христијан Мицкоски во Охрид

Историја

News image

Титовите слуги измислуваат македонски национализам

На 18 јули о. г. сите дневни весници од Југославија донесоа подолги извештаи од заседанието на Секре...

Култура и туризам

News image

Верувања од Разлошко

Градба на куќа Кога се започнува да се копа темел за градење нова куќа, обично, се почнува со работ...

Фељтон

News image

ВИСТИНАТА ЗА МАКЕДОНЦИТЕ ВО САД И ВО КАНАДА – (ДЕЛ II) (28)

ДЕЛ ОД ЖИВОТОТ НА АТАНАС БЛИЗНАКОВ ВО МОНОГРАФИИТЕ НА СЛАВЕ КАТИН

Your are currently browsing this site with Internet Explorer 6 (IE6).

Your current web browser must be updated to version 7 of Internet Explorer (IE7) to take advantage of all of template's capabilities.

Why should I upgrade to Internet Explorer 7? Microsoft has redesigned Internet Explorer from the ground up, with better security, new capabilities, and a whole new interface. Many changes resulted from the feedback of millions of users who tested prerelease versions of the new browser. The most compelling reason to upgrade is the improved security. The Internet of today is not the Internet of five years ago. There are dangers that simply didn't exist back in 2001, when Internet Explorer 6 was released to the world. Internet Explorer 7 makes surfing the web fundamentally safer by offering greater protection against viruses, spyware, and other online risks.

Get free downloads for Internet Explorer 7, including recommended updates as they become available. To download Internet Explorer 7 in the language of your choice, please visit the Internet Explorer 7 worldwide page.