Делото „Историја на македонскиот народ од антички времиња до денес“ е публикација на Ристо Стефов (Chris Stefou), роден во револуционерното село Ошчима, Леринско, во Беломорска Македонија. Како последица на економско-политичките случувања во Егејска Македонија, неговото семејство се иселило од дедовкиот праг во 1965 година кога Ристо имал дванаесет години и за секогаш се населиле во демократска Канада. 

Даме Груев (Дамјан Јованов Груев – Даме) (1871-1906) беше револуционер и национален деец. Тој беше револуционер со душа и со срце, верен на идејата од која се водеше, за која се бореше и за која загина - ослободување на македонскиот народ и Македонија.

Петта станица-десно кон улицата Францис, од каде патот нагло, остро се издига кон Голгота (Калварија), која во тоа време била надвор од ѕидините на градот. Десно од влезот, се наоѓа каменот кој е издлабен од ударите на Крстот или Исусовата дланка, кога исцрпен се потпрел на ѕидот. Тука Симон од Киринеја му помага на Исус да го носи Крстот.

Има една сториjа за петстотини млади македонски цивили кои се собрале во селото Д’мбени, желни да му се придружат на партизанското движење. Зборот за ова се пренел и дошол до грчкото партизанско раководство кое веројатно се преплашило од изгледите за една ваква силна македонска оружена сила. Грците од ништо не се плашеле повеќе, отколку да јa изгубат Македониjа.

ДЕЛ ОД ТВОРЕШТВОТО НА СЛАВЕ КАТИН

Обично се вели дека никогаш не е доволно само да се пишува и преку слики да се пренесува она што единствено е потребно да се види, да се доживее, да се почувствува. Затоа и јас тргнав за Русиново заедно со Благој Механџиски, со цел да ја почувствуваме земската убавина, онаа која може да го исполни сечие срце, да допре до сечија душа, и да го обземе со мир и спокој секој намерник и вљубеник во исконското, природното, посебното...

На третиот ден од празникот Божик светата православна црква го празнува споменот на светиот архиѓакон и првомаченик Стефан. Тој е наречен првомаченик затоа што тој е прв што настрадал за Христосовата вера. Веднаш по слегувањето на Светиот Дух во Ерусалим била формирана Христијанска општина, биле избрани седум ѓакони да се грижат за сиромасите, за болните, старите, вдовиците и да ги делат подароците што христијаните ги давале на црквата. Најстар во тие седум ѓакони бил Стефан поради што бил наречен Архиѓакон.

Во Стариот Град се наоѓа “Вија Долороса“ која започнува од “Лавовата Капија“, односно од црквата Св. Ана, позната по различните називи: “Патот на Крстот“, “Патот на болката“, “Патот на солзите“, “Патот на страдањето“, а го претставува трагичниот пат, по кој одел  Исус Христос, од моментот на изрекувањето на смртната пресуда, па се до погубувањето и воскреснувањето.

Во Егејска Македонија, откако Германците се сместиле таму, животот за македонскиот народ зел една непријатна нормалност. Грчката полиција, која го поддржувала режимот на Метаксас пред окупациjата, сега соработувала со германската вojcкa и повторно станала активна во Македониjа.

ДЕЛ ОД ЖИВОТHИОТ ПАТ HА БЛАГОЈ