Васко Гичевски

По навлегувањето на монголскиот хан Тимур на териториите на Осамнлиската држава поточно во Анадолија империјата запаѓа во криза.Султанот Бајазит I паѓа во заробеништ и таму и умира со што останал широк простор за династички борби за престолот. Овој период во историјата од крајот на 14 век и првите децении од првата половина на 15 век се нарекува османлиски Интеррегнум. Во оваа броба за превласт клучна улога има суфискиот шејџ Бедредин кој бил поддржуван од Муса Челеби да пропагира и да се бори против неговит противник и претендент за престолот Мехмед I.

 Кога во 1411 година Муса Челеби, еден од претендентите за отоманскиот престол го зазел градот Едрене и воспоставил контрола над европските територии на Османлиите, тој го назначил на Бедредин за кадиаскер. Кога во 1413 година Муса бил поразен од својот брат Мехмед Челеби и Бедредин како еден од неговите поданици бил протеран во Изник.

По ова шејхот Бедредин решително стапува во офанзива против Meхмед I кој за разлика од шејхот во народ не уживал голема почит и доверба.

Во есента на 1416 година Бедредин успеал да побегне од Изник и со помош на емирот на Синоп Исфендероглу со брод заминал во Влашко кај војводата Мирче Стариот. Во минатото овие два владетели го подржувале Муса Челеби а потоа и Мустафа Челеби против Мехмед I и најверојатно целта им била да го искористат Бедредин за предизвикување на нови меѓусебни бунтови на османлиска територија.

Во Влашко Бедредин се поврзал со Азеб бег, побегнат големец на убиениот претендент Муса Челеби. Бедредин по ова заминал кон Лудогорието каде привлекол бројни следбеници. Тој таму ги најавил своите претензии да стане султан и им ветил на своите следбеници земјиште, привлекувајќи многу голем број на луѓе кои паднале во немилост по поразот на Муса. Претензиите за тронот Бедредин го оправдувал со наводното потекло од султаните на Рум и духовното сродство со пророкот Мухамед преку шејкот Хусеин Ахлати. Востанието главно го опфатило Лудогорието и Добруџа.

Бидејќи реонот на востанието бил релативно мал од своето седиште во Сер султанот Мехмед испратил војници кон Лудогорието и бунтот бил прекинат речиси без отпор бидејќи голем дел од следбениците на Бедредин се откажале од него.

Бедредин бил заробен и однесен во Сер каде султанот организирал јавен процес против него. Тој бил осуден на смрт поради бунтот против султанот и на 16 декември 1418 година бил обесен на чаршијата во Сер. Бидејќи се докажало дека нема злосторства против религијата неговиот имот не му одземен што е во согласност со тогашните османски шеријатски закони.

Во суштина се гледа дека востанието на шејхот бедредин не е востание со кое сака да се задовли некоја социјална правда туку напротив сака да се задоволи една политичка аспирација на еден човек. Шејхот Бедередин бил вешто искористуван како пион во периодот на Интеррегнумот.

Сепак ова востание силно ја вознемирило Османската држава а значајно е за нас што благодарение на ова востание во официјалната османска документација влегле и голем број на податоци и за градот Сер и за месното население, како и за оние кои го поддржувале истото а не биле од исламска вероисповест. Гробот на шејхот Бедредин и ден денес се наоѓа во Сер.