Крунисување на Богородица со сцени од животот на Свети Стефан, околу 1770 година.

Јанко Халкозовиќ (XVIII в. - 1794 ) е сликар, Македонец по потекло, населен во Нови Сад. Работел нарачки за фрушкогорските манастири во манир на украинскиот барок. Во повеќе проекти соработувал со сликарот Василие Остојчиќ. Изработил икони за манастирите Раковац, Крушедол (1745), Мала Ремета (1757), Беочин (1758) и Кувеждин (1772). Насликал икони и за православната црква во Осиек (1761), кои се уништени во Втората светска војна.

Неговата уметност, како и онаа на Христофор Жефаровиќ, се развивала во традицијата на македонските краишта. Станал познат уметник кога се преселил во Војводина.

Во 1757 година го насликал иконостасот на манастирот Мала Ремета, а следната година направил делови од иконостасот во манастирот Беочин, каде што насликал неколку мурали во 1777 година. Халкозовиќ исто така го насликал иконостасот во Осиек и главните икони на иконостасот на Успенската црква во Нови Сад, меѓу кои доминантна е централната компонента на крунисувањето на Богородица што му е припишано.

Успенската црква била завршена во 1774 година. Тогаш таа била најубава во градот. Во внатрешноста се истакнува олтарниот простор каде подот е обложен со розов мермер. Високата преграда на иконостасот е украсена со резби од браќата Арсеније и Аксентије Марковиќ. Сликата им се припишува на Јанко Халкозовиќ и неговиот син Димитрије Јанковиќ. Ѕидните слики ги изработиле Јанко Халкозовиќ, Јован Поповиќ и Василије Остојиќ. Ангажманот на водечките барокни сликари во Богородица овозможил создавање на „еден од најбарокните ансамбли на српската уметност од 18 век“.

Јанко Халкозовиќ соработувал и со други сликари, меѓу кои и Јован Исаиловиќ Сениор. Халкозовиќ живеел и творел отприлика истовремено со сликарите Станоје Поповиќ, Васа Остојиќ, Алексије Лазовиќ, Арсеније Теодоровиќ, Јоаким Марковиќ, Јован Четиревиќ Грабован, Теодор Илиќ Чешљар, Павел Чурковиќ, Јорковиќ, други.

За жал, голем дел од нивните иконостаси и поединечни слики биле уништени или исчезнати за време на Втората светска војна, по окупацијата на Кралството Југославија.

Иако во делото на Халковиќ има елементи на стариот начин на сликање, доминантните влијанија ги истакнуваат трендовите на барокот.

Јанко Халкозовиќ умира во  1794  година во Нови Сад,

темпера на дрво, 87 x 61 cm

(извор: М.Е. Скопје, 2009; https://www.galerijamaticesrpske.rs/autori/halkozovic-janko/)

 Подготвил: Т.К.