|
||||
| ОБЈАВЕНА Е ЕДИНАЕСЕТТАТА ЕПИЗОДА ОД СЕРИЈАТА „АНТИЧКИТЕ МАКЕДОНЦИ НЕ БИЛЕ ГРЦИ“ |
|
Александар ДОНСКИ Деновиве на Youtube е поставена единаесеттата епизода од документарната серија „АНТИЧКИТЕ МАКЕДОНЦИ НЕ БИЛЕ ГРЦИ“ (“THE ANCIENT MACEDONIANS WERE NOT GREEK”), чиј комплетен автор е Александар Донски. Серијата е во продукција на Lloyd Harrison Entertainment Group од Сиднеј, извршен продуцент на серијата е Џим Стефан, ко-продуцент е Горан Котев, а асоцијативен продуцент е Андрија Петревски, сите од Сиднеј. Текстот го читаат Бубе Донска и Стефо Нанцу. Во серијата ќе бидат претставени сведоштва од над педесет антички автори според кои античките Македонци не биле никакви „Грци“ како што тврди денешната грчка пропаганда. Авторот на серијата Александар Донски очекува оваа серија да ги разниша темелите на грчката историографија и пропаганда кога е во прашање античка Македонија. Единаесеттата епизода е посветена на сведоштва од познатиот атински оратор Демостен (4 век пред Христа). Демостен се родил во 384 година пред Христа и денес се смета за најголемиот говорник среде античките Грци. Помеѓу другото, тој е познат и по својот анти-македонизам и овој сегмент е многу значаен во неговото дејствување. Само како илустрација ќе спомнеме дека во неговата биографија во светски познатата општа енциклопедија "Микрософт Енкарта" (САД, 1998), уште во првата реченица е спомнато неговото спротивставување на Македонија како една од неговите најзначајни активности во животот. Овде читаме: „Демостен (384 - 322 пред Христа) бил најголемиот говорник во античка Грција, кој го предводел атинскиот отпор против Македонија.“ Во продолжение читаме дека Демостен бил роден близу Атина и дека рано останал без татко. Како возрасен Демостен почнал да се занимава со политика, конкретно се ангажирал за заштита на Грците од опасноста што им се заканувала од Македонците. Во продолжение на неговата биографија во "Енкарта" читаме: „Тој се посветил себеси кон оживување на духот на јавноста во Атина и на заштита на грчката култура, која во тоа време била под удар на агресивниста на кралот Филип Втори Македонски. Повеќето од неговите големи говори биле насочени против опасноста од потчинување на грчките градови од страна на Македонците.“ Својот прв познат говор против Филип, Демостен го создал во 351 година пред Христа. Овој говор станал познат под името "Прва Филипика". Подоцна Филип го нападнал градот Олинт, кој бил сојузник на Атина. Тогаш Демостен напишал три нови говори против Македонците во кои барал Атина да му помогне на Олинт. Но, Олинт бил завземен, а Демостен учествувал во делегацијата која преговарала помеѓу Атина и Македонија. Во продолжение на неговата биографија во "Енкарта" читаме: „За време на следните осум години Демостен продолжил да предупредува против моќта на Македонците.“ Тогаш биле создадени Втората и Третата Филипика, кои исто така биле говори со анти-македонска содржина. Подоцна била создадена и Четвртата Филипика. По пресудната битка кај Херонеја помеѓу Македонците и Грците (338 година пред Христа), Филип Втори ги завзел повеќето грчки територии. Но, Демостен продолжил со своите анти-македонски говори, залагајќи се за слобода на Грците. Во врска со последниот период од животот на Демостен, во неговата биографија во "Енкарта" читаме: „По смртта на Александар (Велики Македонски, з.м.) во 323 година пред Христа, Демостен повторно ги повикел Грците да се борат за слобода, но наследникот на Александар во Македонија, по име Антипатер, го скршил секој отпор и побарал од Атињаните да му ги доведат своите водачи патриоти, вклучувајќи го и Демостен.“ Атинското собрание, под притисок на Македонците, донело одлука водачите на анти-македонскиот бунт (заедно со Демостен) да бидат осудени на смрт. Демостен успеал да побегне на еден остров каде извршил самоубиство. За анти-македонската дејност на Демостен, сведочел и подоцнежниот антички грчки историчар Плутарх (за кого во продолжение подетаљно ќе пишуваме). Во своето дело „Споредба помеѓу Демостен и Кикерон“ (напишано во 75 година по Христа) Плутарх пишува: „Демостен... одел низ градовите на Грција и секаде, како што рековме, се вклучувал во судирите во корист на Грците, кои сакале да ги избркат македонските претставници... По своето враќање тој повторно се посветил на истата дејност и продолжил да им се спротивставува на Антпатер и на Македонците.“ Што се однесува до самите пишувања на Демостен, тој во своите напади против Македонија, исто така јасно ги издвојувал Македонците од Грците како два посебни народа. Уште во Првата Филипика тој го опишал Филип како (цитат): "човек кој ги потчинил Атињаните и управувал со внатрешните работи на Грција." Демостен дал и децидно сведоштво со кое била оспорена секаква етничка (но, и митолошка) врска помеѓу античките Македонци и „грчкиот бог Херакле“. Во еден од своите бројни анти-македонски говори, тој сосема јасно го оспорил правото на Македонците да се сметаат себеси како потомци на Херакле. Критикувајќи ги македонските пратеници кои неколкупати повториле дека Филип Втори води потекло од Херакле, Демостен изјавил: „Јас сметам дека Херакле, секако со негодување ги слушна зборовите на пратениците, кои постојано повторуваа дека Филип води потекло од овој бог. Овој бог добро нека го запознае презрителот на сите религии. Овој грчки бог нека го согледа тиранинот Македонец. Овој бог, мразител, казнувач и уништивач на тиранијата...“ (Квинтиј Куртиј Руф: „Историја на Александар Македонски“, во превод од латински на д-р Љубинка Басотова; Скопје, 1998 година, стр. 30). Сепак најјасниот доказ за негрчкото потекло на Македонците и нивните цареви Демостен дал во Втората Филипика, каде во врска со македонскиот цар Филип Втори, ја дал следнава навредлива изјава: „Филип, тој човек не само што не е Грк, туку и нема ништо заедничко со Грците. Барем да беше барбарин од некоја пристојна земја - но тој не е ни тоа. Тој е некакво шугаво суштество од Македонија - земјата од која не можеш да доведеш ниту роб што барем нешто вреди.“ Се поставува прашањето: зошто Демостен го нарекол Филипа „барбарин“? Што значел овој збор во антиката? Научниците се речиси едногласни кога тврдат дека именката „барбарин“ во антиката главно се однесувала за луѓе кои зборувале на неразбирлив јазик за Грците (луѓе кои „барборат“) со доза на потценување кон нивната култура. Практично, сите народи кои не зборувале грчки, Грците ги нарекувале „барбари“, додека помеѓу себе Грците си се нарекувале „ксенои“. Ова толкување на зборот „барбари“ денес е прифатено од поголемиот број историчари. Само како илустрација, ќе го наведеме пишувањето на авторката Ема Стафорд, која во својата книга „Античка Грција, живот, митови и уметност“, во врска со значењето и етимологијата на овој збор, пишува: „Грчкиот јазик бил основен за Грците за да можат себеси да се дефинираат како поинакви од барбарите, на чиј ба-ба-ба јазик им се потсмевале.“ (Ema J. Staford: "Ancient Greece, Life Myth and Art"; Great Britain, 2004, ISBN 1-84483-044-6, цит. според Јанко Томов: „Античката историја на Македонија и на Балканот во делата на западните автори“, Бризбејн, Австралија, 2005, стр. 72). Познатата американска историчарка д-р Синдја Сиднор Словиковски, еве како го објаснува значењето на „барбарин“: „Терминот 'барбарин' се однесувал на нешто спротивно на терминот 'Хелен' во антиката и имал три главни значења кај авторите: неинтелигентен, странски и не-грчки... Антитеза не Хеленот е барбаринот.“(D-r Synthia Sydnor Slowikowski: "Sport and Culture in the Ancient Macedonian Society, The Pensylvania State University, 1988 стр. 30). Конечно и самите антички грчки автори пишувале што подразбираат под терминот "барбари". Децидно сведоштво за ова дал познатиот атински драмски автор Аристофан (живеел околу 448 - 385 година пред Христа). Во својата драма „Птици“ (напишана во 414 година пред Христа), во врска со „барбарите“, Аристофан напишал: „Долго време престојував со нив и ги учев да зборуваат, иако порано тие беа барбари.“ Овде јасно се гледа дека терминот „барбари“ за античките грчки автори значел „луѓе кои не зборуваат грчки“, т.е. луѓе кои не се Грци. Впрочем, постојат огромен број сведоштва од античките грчки автори, во кои тие го употребуваат терминот „барбари“ за припадниците на разни азиски, африкански, но и европски, народи и ова е сосема добро познато. Оттаму, доколку, на пример, припадниците на некој далечен азиски народ биле наречени „барбари“ само затоа што не зборувале грчки, сосема иста е суштината за употребата на истиот овој термин и во однос на Македонците. Не може терминот „барбари“ кога се однесува за Македонците да има едно значење, а за сите други не-грчки азиски, африкански и европски народи да има друго значење. Ова го потенциравме затоа што денес некои грчки и прогрчки настроени автори се обидуваат да ја потценат изјавата на Демостен, во која тој Македонците ги квалификува како „барбари“, неубедливо трудејќи се да објаснат дека тој Македонците не ги сметал за инаков народ од Грците, туку дека квалификувајќи ги како „барбари“, само сакал да ја „омаловажи нивната култура“, заради „политички причини“ и сл. Демостен не бил единствениот Грк, кој ги детерминирал Македонците како „барбари“, т.е. народ со не-грчко потекло. И античкиот грчки автор Тразимах (Thrasymachus) во 5 век пред Христа во својот говор за Ларисјаните, го нарекол македонскиот крал Архелај како „барбарин“ во однос на Грците Ларисјани (за што ќе пишуваме во продолжение). Македонците се наречени „барбари“ од страна на Грците и во Лексиконот „Суда“ (пишуван од неколку антички и средновековни автори, за што во продолжение исто така ќе пишуваме). И граматичарот Хесихиј (за кого исто така пишуваме во продолжение) ги опишал Македонците како „барбари“. Во описот за значењето на зборот сариса (долго копје на Македонската фаланга), тој запишал дека го користеле „барбарите Македонци“. Да заклучиме дека со своите анти-македонски изјави Демостен претставува еден од најзначајните извори за не-грчкото потекло на античките Македонци. Единаесеттата епизода можете да ја погледнете на ликот: https://www.youtube.com/watch?v=tLELhII2j9s Останатите епизоди можете да ги погледнете на каналот на Јутуб: https://www.youtube.com/channel/UCJnd4_NuUyQQZfbMqom64kQ Повеќе детали околу финансирањето на овој проект можете да најдете на: https://www.gofundme.com/aleksandardonski Документарен филм со дел од дејноста на авторот Александар Донски можете да погледнете на: https://www.youtube.com/watch?v=5S26QOz71gU&t=1535s
|
