Марија Кукубајска

Во пресрет на Кинеската Нова година која годинава, 2022, се слави од 1 до 15 февруари, донесуваме настан од престижниот музеј и културен центар во САД, Pacific Asia Museum, Пасадена-Лос Анѓелес, организиран пред три децении. Музејот, кој е дел од California State University Los Angeles, во1992 година, постигна ексклузивен успех со мини есеите на македонската поетеса Марија Кукубајска и нејзиниот Арт-По концепт.

Македонско-американската писателка, есеист, драматург, антологичар и културолог, Марија Емилија Кукубајска, беше носител на поетскиот дел од мултимедијалниот сценски перформанс со сликарот Виет Нгуен. Со нивните дела свечено се отвари културно-уметничкото славење на Кинеската Нова година 1992 во Калифорнија. Во изложбениот каталог на музејот, пишува „Нивната синхронизирана интеракција на сликарство и поезија беше високо оценетa од Smithsonian Institute, Смитсониан Институтот и неговиот Indo-China Art Project, Travel Exhibit, Индо-кинески уметнички проект, патувачка изложба, кој ќе се одвива во текот на1993 година. Бројни други изложби ја потврдија успешната мултимедијална соработка на овој уметник и овој писател.“

На покана од Музејот на културите на Азискиот Пацифик во Пасадена, Марија Кубајска, Марија Кукубајска, претстави нови стихови од својата збирка насловена „A South Land and a Light with no End”, Јужна земја и бесконечна светлина. Лирските мини есеи се посветени на кинеската, виетнамската и македонската култура и историја, а инспирација е бесконечната љубов на Марија Кукубајска кон својата родна земја, извор на светлина, Република Македонија, и на својата фамилија. Поезијата содржи споредбени поетски слики од убавините на Македонија и од Паркот на цвеќињата во Хуеи, Виетнам.

Овој ексклузивен настан е дел од копродукцијата со наслов „Vietnam, Me and Infinity“, Виетнам, јас и вечноста кој резултира од културно-книжевната и сликарска соработка на македонската поетеса Марија Кукубајска и виетнамскиот уметник Виет Нгуен. Делата на на виетнамско-американскиот сликар и галерист Нгуен беа претставени со 3D слики, гравури и литографии. Сликарско поетскиот настап беше претставен во интердисциплинарниот концепт на Марија Кукубајска, Art-Po, Уметност и поезија. Перформансот на Музејот на Пацифичка Азија вклучи и концерт на Фолклорниот музички ансамбл на „Виетнамската асоцијација за развој на Традиционалната уметност“ со настап на Танцот на Лавот, The Lion Dance. Културата на Виетнам, стара 4.000 години, содржи многу сличности со кинеската, која владее 1.000 години со Виетнам, од 111 п.н.е. и периодот на династијата Хан.

Во каталогот, под насловот Спасувајќи го човековото загадено етичко битие, пишува: „Најновиот предмет на инспирација во поезијата на Кубајска, кој е актуелен колку и трајно важечки, е прашањето за ЧОВЕКОВАТА ОКОЛИНА. Писателката го има одбрано внатрешниот аспект на ова прашање: РАЗЈАДУВАЊЕ НА МОРАЛНИТЕ СЛОЕВИ ВО МЕНТАЛНАТА ПРИРОДА НА ЧОВЕКОТ.“

Поезијата на Марија Кукубајска и уметнички дела на Виет Нгуен беа изложени од 12 декември 1992 до 24 јануари 1993.

На фотографијата: Марија Кукубајска со својата ќерка Емилија, сликарот Viet Nguyen (десно) и виетнамско-францускиот композитор на современо-фолклорна и класична виетнамска музика, Pham Duy, 1992

(извадоци од книгата „Скица за библиографија со монографски сегменти – Проф. д-р Марија Емилија Кукубајска“, НУ Универзитетска библиотека Гоце Делчев - Штип, 2000)