Тихомир Каранфилов: „Националното прашање на Балканците – Бугарскиот цар Фердинанд сонувал да влезе во Цариград на бел коњ и да се круниса во Св. Софија“ (2)

Националната политика под водство на династијата Кобургсе состоеше од: „Завладување на Тракија, Македонија, Моравско (Поморавјето)  и Добруџа во име на обединувањето на бугарското племе, третирајќи го тамошното население како бугарско. Последното, се разбира, не им пречело, во својот занес од победата, да изјавуваат дека до каде стапнала бугарската нога ќе биде бугарско, да изјавуваат претензии за Драч, царот Фердинанд да се препушти на соништата да влезе во Константинопол на бел коњ и да се круниса во Св. Софија. За нив не беше важно што населението во Моравско не чувствуваше ниту сантим за бугарско, што македонскиот народ водел долга и херојска борба и со тоа силно нагласил дека сака да живее самостоен политички и национален живот..“ пишува Елински (псевдоним) во продолжение на својата статија „Националното прашање на Балканците“( Националния въпрос на Балканите, Македонска мисъл кн. 9-10, год. 1, 1946)

Авторот во вториот дел од статијата говори за лузните кои ги оставија Балканските, Првата и Втората светска војна врз Балканот.Исто така, тој уште тогаш ќе укажедека капитализмот не е во состојба да го реши националното прашање, туку дека сè повеќе го изострува, како и на вечната желба на Бугарите да биде нивно се до каде стапнала бугарската нога и т.н.  Осврнувајќо се на резултатот од поделбата на Македонија и односот на Бугарија кон ова прашање тој ќе напише:

„Каков беше резултатот од балканската војна предизвикана од нив за промена на националната слика на Балканот во насока на национална правда?

Резултатот е очигледно негативен. Националната криза на Балканот се продлабочи. Наместо да се разрешат старите национални проблеми, се отворија нови. Се отвори прашењето за Добруџа, австриското владеење се прошири до Санџак, големите сили ставија рака во Албанија, Македонија беше поделена на три дела за да умре како Македонија и да се создаде големо преселување на народи, порака во која милиони луѓе не се гледаа себеси слободни во својата огништа, и ги загубија родните огништа.

Реакционерните фактори, сепак, не очајуваа и уште повеќе ги продолжија напорите во истата насока. Императорот Фердинанд свечено изјави: „ќе ги свиткам знамињата за поповолни денови". И тие денови дојдоа многу брзо. Овој пат се соочија балканските држави за прераспределување на Балканот и се совпаднаа со соочувањето на големите сили за прерасподелување на светот. Се отвори Првата светска војна. Гледајќи ги резултатите од таа војна на глобално ниво од национална гледна точка, .... дури и да се водела во име на слободата на народот, таа всушност не го решила, но ја продлабочи националната криза. Истото важи и за Балканот. Таа отвори нови национални рани или пак старите ги даде во нова форма. Многунационална Австрија се распадна, но се појави многунационална Југославија, растргана од национални противречности и борби. За Бугарија, се отвори ново национално прашање - Западните покраини.

Продлабочената национална криза ги доведе борбите до нивниот најдив облик - фашизмот, што значи дека шовинизмот и освојувачката политика беа доведени до крајности. Дојде Втората светска војна. Германците во неа оперираа на Балканот како да разменуваат монети за националните прашања. Солун и беше даден на Југославија, со услов да дојде со нив. Како промена, тој го подложи српскиот народ на истребување и им даде на своите сојузници различни делови од Балканот без да внимава на никаков национален принцип. Бугарските шовинисти паднаа во .... воодушевување откако направија голем чекор кон големата Бугарија. Зад тој висхит се криеше, се разбира, една бескрајна наивност и едно бескрајно предавство. Зашто во таа голема Бугарија сакаше да се има бугарски попови и жандарми, а економското богатство да оди кај Германците. А на секој чесен и разумен човек му е јасно дека при економската зависност не може да има национална независност.

Во оваа војна, пак, се случија појави кои имаа исклучително поволно влијание врз правилниот развој на националната независност, народните маси успеаја да се обединат, работниците, селаните, национално угнетените се обединија под раководство на работничката класа. Последната стана водач на масите, националниот проблем дојде во нејзини раце.

... Поради горенаведениот факт ..., шовинистите ги симнаа маските, настаните целосно ги демаскираа како предавници, се здружија и се случи чудо: сите турлии шовинисти се прегрнаа и прогласија заедничка борба против сопствените народи. Убава слика сега да се види како се гушкаат и бакнуваат Ив. Михаилов, Цанков, Дража, Павелиќ, Зервас и Јалчан.

Третиот факт е: падот од власт на реакционерните шовинистички сили и преземањето на власта од народните маси. Овој факт предизвика уште едно чудо. Овој факт докажа дека е доволен падот на грст капиталисти за да се стави крај на непријателствата и недовербата меѓу различните националности, да се воспостават братски односи меѓу нив и да се реши сложениот национален проблем врз капиталистички принципи, на брз и едноставен начин врз основа на на еднаквоста и слободата на сите националности. Нова Југославија ни даде одличен историски пример за тоа. Денес таа е лидер на Балканот на патот на народното демократско решавање на националното прашање, за претворање на Балканот од вавилонска столбна градба, во примерен поредок на национална правда, од буре барут во тврдина на мирот.  Нова Југославија конечно го пресече Гордиевиот јазол кој ја труеше балканската атмосфера со решавање на македонското прашање, создавање македонска држава и отворање на патот на македонскиот народ преку својата народна моќ да ја игра улогата на обединувачка врска меѓу јужнославјанските народи.

Настаните во врска со националното прашање на Балканот го потврдија ставот .... дека капитализмот веќе не е во состојба да го реши националното прашање, напротив, тој сè повеќе го изострува ....

Каква била националната политика на владетелите до 9 IX, под водство на династијата Кобург; на тие кои беа реакционери, след кои станаа фашисти, a сега се нарекуваат демократи?

Таа се состоеше од:

1) Завладување на Тракија, Македонија, Моравско (Поморавјето) и Добруџа во име на обединувањето на бугарското племе, третирајќи го тамошното население како бугарско. Последното, се разбира, не им пречело, во својот занес од победата, да изјавуваат дека до каде стапнала бугарската нога бугарско ќе биде, да изјавуваат претензии за Драч, царот Фердинанд да се препушти на соништата да влезе во Константинопол на бел коњ и да се круниса во Св. Софија. За нив не беше важно што населението во Моравско (Поморавје) не чувствуваше ниту сантим за бугарско, што македонскиот народ водел долга и херојска борба и со тоа силно нагласил дека сака да живее самостоен политички и национален живот;

2) Преку економската и културната тортура, преку терор на малцинствата да се претопат, да се иселат и да се движи кон хомогено население. Се сеќавате на односот кон Турците и Евреите, за односот кон Грците при инвазијата на Беломорието, што Крапчев си го поставил за задача брзо и по секоја цена да го бугаризира, за истребувањето на Македонците. Погледнете ја жалосната културна состојба на Турците! ....

5) Дека соседните народи ги сметаш за потомство на ѓаволот, дека за да не те уништиш треба да ги уништиш.

Останките на таа раса со својот отров или со својот цинизам во мислите, наеднаш го поставуваат прашањето: „добро, што е великобугаризам и кои се националните идеали на бугарската држава“?

Одговорот е јасен: таа основа, имено, од која тргнаа и тргнуваат е великобугарството. Таа основа води кон потчинување на Поморавјето и Македонија против волјата на нивниот народ; води кон завладување на територии како Призрен и Драч води кон потиснување и омраза со другите народи ....“

 (крај)