(од фалсификати до коректно презентирање)

Пишува: Јанко ТОМОВ

Пишувања во врска со религијата

Античките Македонци си имале и своја религија. Тие веру­вале во божествата со индо-европско потекло, како што се: Зевс, Посејдон, Аполон и други, кои, од нивна страна биле славени на специфичен начин, различен од начинот на славење кај соседните народи. Секако дека постоеле и оригинални македонски богови. За жал, под влијание на грчката пропаганда, во добар дел од светската историографија, дури и некои од чистите македонски богови се третирани како "грчки".

 Од оригиналните македонски богови, најнапред ќе го издвоиме богот Дионис. Дионис, иако во оригинал е бригиско божество, прво се славел кај Македонците, а дури потоа кај Грците.

Во познатата ЦД Гролиер енциклопедија (наслов "Greek Mitologs"), во врска со славењето на Дионис од страна на Македонците, пишува дека Дионис на Балканот најнапред бил славен од Македонците. Притоа читаме:

 "Дионис не е индо-европско божество. Тој најверојатно има бригиско потекло, чиј култ најпрво поминал во Македонија, а потоа во Тесалија и Беотија..."

Познато е дека во етногенезата на античките Македонци, Бригите имале значителна улога, па секако дека оттаму е и присутноста на овој бог меѓу Македонците.

Оригинални античко-македонски божици се и познатите Музи! За прв пат нивниот култ бил посведочен во македонската област Пиерија, а оттаму тие биле прифатени од Грците. Во споменатата ЦД Гролиер енциклопедија во насловот "Мусес", читаме:

"Музите ... понекогаш биле нарекувани како Пиериди, според нивниот пр­вобитен дом Пиерија во Македонија,од каде честопати го посетувале изворот на Аганипа".

Во религиозниот корпус на античките Македонци припаѓале и боговите Кавири.

Херодот смета дека култот на Кавирите бил донесен од Пелазгите, кои во тоа време живееле и во Македонија и кои (според Херодот) зборувале на неразбирлив јазик за Грците.

Друг значаен култ за Македонците култот на легендарниот митски пејач Орфеј, кој  бил роден во  Македонија! (Т. Спиридонов: "Тракискијат етнос", Софија, 1991).

Впрочем, минималното познавање на митологијата покажува дека Орфеј бил син на музата Калиопа, чие македонско потекло веќе го спомнавме. Орфеј, не само што бил роден во Македонија, туку тој бил и погребан во нашата земја. Неговиот гроб се наоѓал во подножјето на Олимп во јужна Македонија и на неговиот надгробен споменик биле испишани стихови од еден македонски поет.

 Како античко-македонски бог треба да го споменеме и богот на лекувањето Дарон.

Друго античко-македонско божество, кое го немало кај Грците, била божицата Ма. Во Македонија се посведочени повеќе примери на наоди со претстави  на оваа божица, додека вакви наоди во Грција - нема! Инаку, за божицата Ма се смета дека е од старо македонско-бригиско потекло, и истата  кај  Македонците, си имала свои македонски специфичности, кои ги нема кај другите народи (иако кај секој народ постоело божество со слична улога на Пра-Мајка).

 П р о д о л ж у в а