ДЕЛ ОД КНИГАТА „МАКЕДОНСКИТЕ ПРАВОСЛАВНИ ЦРКОВНИ ОПШТИНИ ВО АВСТРАЛИЈА, КАНАДА И САД“

Активностите за поорганизиран живот на Македонците во Сиднеј започнале во 1946 година со формирањето на огранокот на МАНС (Македонско-австралиски народен сојуз) под име “Весела Македонија”, под раководство на Кирил Ангелков, Васил Христов, Џон Пизарков, Васил Бошков, Мик Веловски, Иљо Малков и други. Оваа група Македонци развиле широки активности во националното и културното живеење на Македонците од сите делови на Македонија на тие демократски австралиски простори, организирајќи вечеринки, пикници и сл. Тоа резултираше да започне формирањето на Македонската православна црковна општина „Свети Кирил и Методиј“ во Розбери.

Така, според делото „Македонските православни црковни општини во Австралија, Канада и САД“ од авторот на овие редови е забележано дека Управниот одбор на Општината со помош на тогашниот свештеник Методи Гогов, (подоцна архиепископ и поглавар на Македонската православна црква г.г. Михаил) купил една методистичка црква во населбата Розбери.

Објектот беше преуреден во православен духовно-национален дом и адаптиран за вршење богослужби, венчавки, крштевки и други црковни обреди кои за македонските доселеници во Сиднеј значеле пресвртница во нивниот национален и црковен живот.

Црквата „Свети Кирил и Методиј“ во Розбери

Црквата „Свети Кирил и Методиј“ беше осветена на 30 август 1970 година, а чинот на осветувањето го изврши тогашниот надлежен архиереј, митрополитот Кирил. Новоадаптираната црква служеше како македонски храм цели 6 години, но бидејќи беше мала по простор и не можежеше да ги задоволи потребите на македонските верници, во 1976 година се пристапи кон изградба на нова црква на истото место.

Темелите за новиот духовно-национален храм „Свети Кирил и Методиј“  беа осветени од митрополитот Кирил, а потоа се отпочна со акција за собирање средства за црквата.  Изградбата на црквата беше завршена во 1977 година, кога на 16 октомври беше свечено отворена.

Осветувањето го изврши тогашниот поглавар на МПЦ, неговото блаженство г-дин г-дин Доситеј пред повеќе илјади посетители. За прв претседател на Управниот одбор беше избран Драган Размовски, а прота Владо Поповски беше назначен за парохиски свештеник.

Црквата „Свети Кирил и Методиј“ во Сиднеј има два престола, два олтара: еден посветен на св. Кирил и Методиј, а вториот на св. Ѓорѓи, кој бил осветен од архиерејот г-дин Тимотеј за време на Божиќните празници во 1989 година. Црквата има сала, помошни простории, канцеларии и библиотека. Во неа се формирани: Македонското фолклорно друштво “Даме Груев”, КУД “Илинден”, КУД “Македонка”, Фудбалскиот клуб “Македонски орел”, Неделното училиште, женската и други секции кои играат важна улога во севкупното живеење во општината.

Една од првите Македонски православни цркво во Австралија е, секако „Свети Димитрија“ во Вулунгонг.Почетнитеактивности за формирање на оваа црква беа од времето кога се формираше првата црква „Свети Ѓорѓи“ во Мелбурн. Меѓутоа, во 1967 година Македонците од овој дел на Австралија го регистрираа Првиот црковен одбор, кој успеа во наредните години да купи место за изградба на црквата.

МПЦ  „Свети Димитрија“ во Вулунгонг

Местото беше осветено од митрополитите Методиј и Кирил во мај 1969 година, а на 4 април 1971 година беше положен и осветен камен-темелникот на црквата. Со тоа почна акција за собирање материјални средства во која се вклучија голем број Македонци од сите делови на Македонија и затоа црквата беше изградена за кус период.

Таканаречено мало осветување на Храмот беше извршено на 27 август 1972 година што го изврши на симболичен начин градоначалникот на Вулунгонг, господинот Поркер. На тој ден беа собрани голем број средства. Посебно место во дарителството му припаѓа на Злате Танески од Белчишта, Охридско. Исто така, придонес во дарувањето имаат Мијал Стефановски, Ангеле Ристиќ, Димко Димитровски (кој беше прв претседател), Ангеле Брглевски, Димче Николовски, Каранфил Кочовски, Спасе Ложенковски и други.

Посебно место во духовно живеење имаат свештениците: Љупчо Милошевски (првиот свештеник), Васил Сламков, Васко Димитровски, Климе Џепаровски и други.

Црквата „Свети Димитрија“ е лоцирана во тесното градско подрачје на Вулунгонг во непосредна близина на брегот на Морето. Таа е изградена во форма на буквата „Г“, која денес е реновирана, приширена и разубавена и адаптирана за голем број верници. Во состав на црквата работи КУД “Вардар”, женската секција, фудбалска и други секции.

Почетните активности, пак, за изградба на црквата „Света Петка“ во Рокдеил започнаа во 1977 година со формирањето на Иницијативниот одбор. Поголемиот број активисти на Одборот беа членови на КУД “Илинден”, меѓу кои посебно место во почетните години им припаѓа на Паско Грбевски, кој беше прв претседател, на Јоне Белчев, Перо Кикереков, Јонче Кокаловски, Кире Циревски, Митре и Лазо Дупешеви, свештеникот Александар Ивановски и многу други општественици и патриоти од македонската колонија во метрополата Сиднеј.

МПЦ „Света Петка“ во Сиднеј  

Во тој период Одборот купи една стара куќа која беше урната и на нејзино место е изградена денешната црква “Св. Петка”. Црквата беше осветена од поглаварот на МПЦ  г.г.Доситеј и митрополитот Кирил на 19 февруари 1978 година, во присуство на голем број Македонци од сите делови на Македонија и нивни австралиски пријатели. До црквата “Св. Петка” е изграден Македонскиот културен центар “Илинден” кој заедно со храмот претставува значаен простор за Македонците од Сиднеј. Центарот беше доизграден и осветен на 8 јануари 1989 година.

Ова црковна општина, за која денес, за жал и нехристијански и немакедонски се водат безконечни судски процеси, е една од најголемите и најзначајните во Австралија во која се одвивале голем број активности на сите полиња. Во состав на црквата работи Културниот центар “Илинден”, а во минатото таму се печатеше гласилото “Македонски весник”; се емитуваше и радио-час на македонски јазик, се играше и пееше. Исто така, во црквата се активни женската секција, како и детската градинка која е единствена детска установа надвор од Македонија.

Во реонот Кабрамата, пак, дел од Сиднеј е изградена третата МПЦ што го носи името “Свети Никола”. Иницијатива за изградба на оваа црква покренаа активистите од МПЦ “Свети Кирил и Методиј”, кои, поради оддалеченоста на црквата решија да изградат уште еден храм. Поточно, на 3 февруари 1980 година е формиран Одбор од 15 членови на чело со Драган Размовски кој спроведе широки активности за изградба на новата црква.

Така, во мај 1983 година отпочна изградбата на црквата “Свети Никола” која на 8 февруари 1987 година беше извршено осветување на храмот од митрополитот Тимотеј со голем број свештеници. Црквата е од тврд материјал, има храм и голема сала, а во неа се активни женската и други секции.

Продолжува

Пишува: СЛАВЕ КАТИН

Оваа е-пошта е заштитена од spambots, треба да вклучите JavaScript за да ја видите
www.slavekatin.com