|
|
| Делата од Јоне Кленко |
|
Иван Трпоски Неодамна во библиотеката од Македонското литературно друштво „Григор Прличев“ од Сиднеј пристигнаа повеќе книги од Македонија со различна тематика. Во овој запис ќе се задржам на книгата од д-р Стојан Ристески „Две ретки дела од Јоне Кленко“, која, се надевам дека ќе го задржи вашето внимание.
Овој мирен и тивок Стружанец кој има импровизирана работилница среде во чаршијата во која се продаваат стари алати, ташни, колани, слики од стара Струга и од стружани, амблеми, сувенири и други предмети кои посебно му значеле во животот, познат е и како врвен мајстор за чевларство, за кожна галантерија и друго. Тој е жива историја за Струга. Како таков е афирмиран и пошироко, а особено по објавувањето на публикациите „Записи за минатото на Струга“ (две изданија: 2006, 2008) и „Древната струшка ѓурѓовденска ордија“ (две изданија: 2013, 2014). Потекнува од побожна фамилија и за него се` што е од Господа и што се прави за Господа е Господово. Идеата на Јоне Кленко за да направи скулптура на Свети Климент Охридски има долг пат што го изодел сам, за која никому не му спомнал се` до конечната реализација во 2011 година. Имено, Јоне Кленко во 1958 година посадил орев во месноста Езерски Лозја, на неколку километри оддалеченост од Струга. Оревот израснал со чисто стебло, токму по желбата на Јонета. Во 2000 година, некои од гранките почнале да се сушат, а плодот предвреме да паѓа. Исплашен да не фати црвојадина, Јоне оревот го пресекол и трупот го оставил десет години да се суши. По бесправното сечење на оревот, Јоне, најпрво усно бил казнет со над сто илјади денари од властите во Струга, а подоцна судот се смилувал и казната му ја намалил на 45.000 денари. Јонета ни тоа не го поколебало да побрза да најде мајстор во Струга, резбар, за изработка на цела фигура на свети Климент. По муабетите низ струшката чаршија, тој разбрал дека со резбарство се занимава лекарот д-р Драган Докоски, кој наводно ја прифатил понудата но со едногодишен договор, зашто Докоски, оваа работа ќе ја работел само во викендите и после работното време. Таинствениот Јоне Кленко не кажал никому ни кога била готова скулптурата. Неа тајно ја внесол во својот дом со д-р Драган Докоски. По завршувањето на скулптурата, авторот се восхитувал што го исполнил аманетот на Јонета, а и што оставил зад себе уште една трага во огромниот свет на уметноста, по која, можеби, еден ден ќе биде препознатлив, истражуван како дел на културата на живеење на македонските простори. Покрај скулптурата на свети Климент, по нарачка на Јоне, д-р Доковски му изработил и три ковчежиња – имитација на ковчежињата на Свети апостол Павле – апостол на апостолите, во кои апостолот чувал три камења со исушена крв на Исус Христос што капела на нив од нанесените Му рани. Тие ковчежиња на животот ги оставил на три места: Палестина, Света Гора и во Голем Град (во село Враништа), како најмоќно сретство за ширење на Христовата света вера. А Јоне Кленко неговите три ковчежиња ги посветува на неговите три ќерки, кои подоцна ќе ги подари на три свети места: едно во родниот град Струга, во црквата Свети Ѓорѓија, а по едно во манастирите Свети Наум и Свети Јован Бигорски. По консултација со архимандритот Нектариј, Јоне добил благослов, но со сугестии во ковчежињата да има по едно камче од Светата Земја, односно од Голгота и на внатрешната страна од ковчежињата да биде претставено Распетието на Исус Христос. А и скулптурата на Свети Климент, тој сака да и ја подари на црквата Свети Ѓорѓија во Струга веднаш по нивниот црковно свештенички благослов. Дарежливото срце на овој струшки верник и Македонец колку е благодарно се гледа и од написот објавен во првата книга каде ги повикува стружани да се вратат во Струга, да се вратат во татковината: Стружани каде и да сте, Струга во мислите имајте ја, во сонот сонувајте ја, во срцето носете ја, родната грутка - не заборавајте ја!
|
