Македонскиот јазол: идентитетот на Македонците прикажан на примерите на Балканскиот сојуз (1878 - 1914)" од Ханс-Лотар Штепан, првиот германски амбасадор во Македонија. Станува збор за необјавени документи, главно од Архивот на Министерството за надворешни работи на Германија, кои говорат за геостратегиската и геополитичката положба на Македонија во преодот од деветнаесеттиот кон дваесеттиот век. Македонскиот Јазол е книга од германскиот амбасадор во Македонија, Др. Ханс Лотар Штефан кој ги користел сите државни архиви на Германија од 19 век до 1913 година.

Со векови иста слика. Како нашите претци, така и нашите деца, во потрага по изворот на „вечниот“ поубав живот, заминале, заминуваат или сонуваат да заминат од мајчината грутка во некоја туѓа далечна земја. Кога сонот ќе стане јаве и кога реалноста ќе ја избрише идиличната слика за ветената земја, кога осаменоста ќе го затемни сјајот на материјалните добра, почнуваат корените да влечат и носталгијата да јаде. Ја чуствувате празнината во душата, горкото чувство во устата и страшната желба во секој моментот да се вратите на родната грутка.

Осврт кон делото на рускиот мислител Владимир Бурич базиран на разговорите водени со него од македонскиот мислител и деец Чедо Цветановски, директор на Центарот за немилитаристички стратешки истражувања – ЦЕНЕСИ, кои наскоро ќе бидат објавени во книга.

Текстот на македонската химна е напишан од македонскиот автор Владо Малески во 1942 година, а за првпат била изведена во Струга.

Во продолжение на V поглавје од својата „Книга за Мијаците“ (Македонска библиотека No. 12, Софија, 1941), Георги Трајчев се обидува да расветли еден дел од деветвековната темна историја на Бигорскиот манастир „Св. Јован Претеча“, за кој се знае дека е подигнат 1020 година и кој бил нем сведок на византиско, српско и турско владеење.

Софија 7 ноември 1932 година

Почитуван господине Претседателе,           

За време на Конгресот на Вашата организација, како чедо на многустрадалната Македонија, отидов кај г.Стефан Аврамов, од кого, како секретар на Конгресот, сакав да дознаам за решенијата на Конгресот. Последниот меѓу другите ми најави дека Посмртната каса на организацијата не располага со суми, за да ги плаќа посмртните дела на починатите илинденци.

Во V поглавје од својата „Книга за Мијаците“ (Македонска библиотека No. 12, Софија, 1941), Георги Трајчев пишува за Бигорскиот манастир „Св. Јован Претеча“. Авторот во своето дело дава интересни податоци кои не се многу познати на пошироката јавност.

По Балканските и Првата светска војна составот на населението на Егејска Македонија многу се измени. Прогонот на Македонците, кој веднаш го започна Атина предизвика масовно иселување на Македонците од т.н. Приморска Македонија.

Денес над Македонија е национална химна на Македонија. Автор на текстот е Владо Малески, а автор на музиката Тодор Скаловски. Напишана е во 1941 година. По завршувањето на Втората Светска Војна е усвоена како химна на СР Македонија во рамките на поранешна Југославија, а по осамостојувањето на Република Македонија, на 11 август 1992 година со закон е прогласена и за химна на независна Македонија.

Георги Трајчев (1869 - 1945) во продолжение на својата и „Книгата за Мијаците“ (Македонска библиотека N^o 12, Софија, 1941), се обидува да го лоцира манастирот „Св. Богородица“,  во кој Јован Дебарски бил игумен, пред да биде назначен за Охридски архиепископ (1018 – 1037). Во недостаток на пишани извори, тој за оваа цел, меѓу другото се користи и со живиот материјал кој ги има собрано како училишен инспектор во Дебарската епархија.