|
|
Аристотел избркан од Атина зошто бил пријател на нивниот непријател Александар Македонски |
Аристотел избркан од Атина зошто бил пријател на нивниот непријател Александар Македонски Аристотел едне од највлијателните филозофи и мислители на античката и светската филозофија, како и еден од наистакнатите старомакедонски дејци во историјата, Атињаните го напаѓаат како пријател на Александар и судски го прогонуваат за безбожност, по што тој ја напушта Атина во 323 година пр.н.е. Аристотел, еден од најголемите ученици на Платон, бил роден во 384 година пр.н.е. во лекарско семејство во Стагира, на Халкидики. Татко Никомах му бил личен лекар на македонскиот крал Аминта III, што ќе му овозможи рано образование од областа на медицината и природните науки. Учењето на Демокрит од Абдера на почетокот ќе има големо влијание врз филозофските проучувања на Аристотел. Во 367 година пр.н.е. Аристотел оди во Атина каде поминува речиси дваесет години. Иако бил верен следбеник на учењето на Платон, Аристотел подпаднал и под влијание на Исократ. По смрта на Платон во 347 г. пр.н.е., Аристотел заминал за Мала Азија и подоцна за Митилена. Неколку години потоа, во 343/2 г.пр.н.е. Аристотел бил именуван за воспитувач и учител на младиот Александар Македонски. Во почетокот на летото 342 година. пр.н.е. Аристотел доаѓа во Пела, а потоа оди во гимназиумот во малото место Миеза како старател на Александар. Таму се школувала младата македонска аристократија, а времето поминато таму ќе ги зближи Александар и Аристотел. Под будното око на четириесетгодишниот Аристотел, Александар се стекнува со познавање од: поезија, реторика, астронимија, геометрија и др. Кога Александар Македонски во 335/4 година пр.н.е. ја завзема Атина, Аристотел се преселува таму заедно со својот пријател Теофраст и отвора свое училиште во вежбалиштето Ликеј. Аристотеловите ученици биле нарекувани перипатетици бидејќи нивниот учител имал обичај да предава додека шетаат по патеките. Во него предавал повеќе од дванаесет години, односно се додека Александар бил жив. Во овој период Аристотел создал бројни дела. Всушност делата кои се сочувани се концепти од предавања или пак белешки и верзии кои ги сочиниле неговите ученици. Во овие дела биле опфатени речиси сите области од филозофијата, потоа логика, психологија и др, со што станува творец на нови научни дисциплини. Се смета дека зад Аристотел останале 146 дела во 400 книги. Некои говорат за 1.000 книги. Позначајни дела на Аристотел им ги дал на светот се: „Органон“, „Физика“, „Метафизика“, „Механика“, „Метеорологија“, „Реторика“, „Политика“, „Никомахова етика“, „Поетика“ и др. Потпомогнат со голема библиотека, неговото знаење било огромно и може да се рече енциклопедиско. Неговата научна љубопитност го терала да зна се и истражувал се што било во рамките на тогашното човеково знаење. Аристотел бил запознат со филозовските учења на сите тогашни училишта, што со право може да се нарече и прв историчар на филозофијата. Сознанијата кои ќе ги стекне во текот на животот ќе го натераат Аристотел во новата школа формално го напушти учењето на Платон, притоа велејќи: „Платон ми е драг, но вистината подрага“. Меѓутоа, смрта на Александар во летото 323 година пр.н.е., ја израдува Атина. Сакајќи да се ослободат од своите непријатели Македонците, го нападнаа Аристотел како пријател на Александар и судски почнаа да го прогонуваат за безбожност. Немајќи друг избор Аристотел го предал управувањето на училиштето на својот пријател Теофраст и кон крајот на истата година заминува од Атина. Набргу потоа, Аристотел умира на 7 март 322 г. пр.н.е. во Халкида. Ако за Аристотел вистината била подрага, за Атина вистината била болна, како тогаш така и денес. После скоро два и пол милениума, тие продолжуваат да ја кријат вистината. Тие сакаат да скријат дека Филип, Александар и Аристотел ги чуствувале како туѓинци, варвари од Македонија кои ги потчиниле и ја уништеле нивната традиција на гусарење долж Средоземието. Обидите овие македонски историски личности денес да бидат прикажени како Грци е надвор од сите историски докази. Но, за Атина ваквата постапка за континуирано манипулирање со јавноста не е ништо ново, како што не е ново дека вистината секогаш излегува на виделина. |