|
|
82 години од првата изведба на „Денес над Македонија“ |
Текстот на македонската химна е напишан од македонскиот автор Владо Малески во 1942 година, а за првпат била изведена во Струга. Постојат неколку верзии за „Денес над Македонија“. Според една од нив, првичната мелодија е под влијание на народната песна „Надежда болна легнала“, која настанала како адаптација на мелодија што потекнува од некој европски шлагер, за кој се верува дека е донесен на македонските простори за време на Првата светска војна. Според оваа верзија, Владо Малески ја научил песната „Надежда болна легнала“ од својата мајка. Според друго видување, кое е врз основа на сеќавањата на музичарот Стефан Опетчески, мелодијата на „Денес над Македонија“ е инспирирана од неколку песни, односно од песните: „Букетот цвеќе што ми го даде“, „Ајде браќа да минеме преку Велешко, Прилепско и Крушевско“, „Телеграма дојде од Европа до Султанот“ и „Орле бе орле крилато пиле“.
Постепено во екот на народноослободителната и антифашистичка борба се распространува меѓу македонските партизани, а во јуни 1943 година свое место наоѓа во првата партизанска збирка „Македонски народноослободителни песни“. Композиторот Тодор Скаловски направил аранжман на мелодијата, која е „позната како лирска, љубовна“. Тој во септември 1944 година на слободната територија во Горно Врановци формира партизански хор, од кој на еден собир во Велешко била изведена „Денес над Македонија“, под диригентската палка на Властимир Николовски. До средината на 1945 година, „Денес над Македонија“ станала општоприфатена, особено на слободната партизанска територија, каде што се изведувала на народните собори. Низ годините, текстот на „Денес над Македонија“ доживува одредени промени, а денес се познати три верзии – првичната, првата официјална изведена и денешната. Во контекст на првичниот текст од 1942 година се изоставени имињата на Никола Карев и Димитар Влахов, а е додадено името на Даме Груев. Во првичната верзија се вели: „Одново сега знамето се вее, на Крушовската Република! На Гоце Делчев, Питу Гули, Карев, Влахов, Сандански“.
„Социјалистичка Република Македонија има химна“, но не дава други детали која е таа химна. Оригинална верзија испеана од В. Илиева, Н. Бадев и А. Сариевски https://365.com.mk/kako-zvuchi-prvata-verzija-na-makedonskata-himna/ Првата Верзија на Македонската химна Денес над Македонија се раѓа, Верзија на химната по аранжман на Тодор Скаловски од 1989 Денес над Македонија се раѓа Денешна верзија усвоена во 1991 Денес над Македонија се раѓа, |