|
|
Македонците и мечот |
Мечот (lat. "gladius","ensis","spatha"; engl. "sword"; franc. "glaive", "epee"; ital. "spada"; germ. "Schwert, "Degen"; рус. "меч") е сечно и бодежно ладно оружје на пешадинците и коњаниците. Се јавува уште од пронаоѓањето на металот и се изработува од бронза, железо и челик. Се состои од сечиво и држач (балчак). На сечивото се разликуваат: острица, врв, жлеб (крвна бразда за истекување на крвта), телучок - кај едносеките мечеви и корен. За разлика од сабјата, сечивото е право и најчесто е со две острици (двосечно). Мечот со тап врв е за сечење и ударање, а со шилест врв е и за бодење. Сечивото се завршува со корен на кој е дршката. Самиот, пак, држач (балчак), се состои од пократка или подолга дршка, јаболчница и валчеста, тркалезна или призматична накрсница. На држачот (бачлакот), може да биде прицврстен и штитник во облик на корпа од различен облик. Историски, мечот најрано се јавува во средното бронзено време т.е средината на 2-от милениум п.н.е; им бил познат на народите од средна и југозападна Азија, Египет и Европа. Забележано е дека уште Сумерците се борат со мечеви, а кај Критјаните покрај тоа што мечевите им се главно оружје, истите се долги, тенки и украсени. Кон крајот на 2-от милениум и почетокот на 1-от, во Европа но и Кина се појавуваат подолги бронзени мечеви, а Арабјаните од околу 1500 година п.н.е започнуваат со изработка на прочуените железни мечеви со железо увезено од Индија. Во Галија е употребуван краткиот бронзен меч од 45 см. наречен "parazonium". Во 1-от милениум се јавува подолг железен "Халштатски" меч (според Hallstatt во Австрија), кој е со јаболчница во облик на ѕвоно. Кога Македонците историски се среќаваат со мечот како ладно оружје?
Но и другите споменати јунаци од Македонија ("од родот на Аксиј [Вардар]" кој jа плавел плодната Пеонија) и кои се нашле во близина по убиството на Астеропај, Ахил ќе продолжи во директен судир да ги убива со мечот. При ова, од мечот на Ахил паѓаат: Терсилох, Астипил, Мидон, Трасиј, Мнес, Ајнеј и Офелест. За овој пир на Ахил со мечот по овие Пеонци, "Илијадата" вели:
Македонците од многу подоцна, повторно, мечот ќе ги реши засекогаш како некаква дотогаш доминантна сила, а по трите војни со Рим. Имено, тогаш форсирањето на најразличните оружја за битки на опстојание, при што не се само продолжените копја на фалангата, но и опсадната техника, тешката и лесната коњица и.т.н, недавањето вистинско внимание на мечот, пак ќе го почувствуваат како свој нов хендикеп. Тоа особено ќе се увиде при последната битка на Пидна од 168 година п.н.е, кога македонскиот крал Персеј и покрај бројните свои сили и стратегиски првични добри позиции и предност, битката ќе ја изгуби при борба гради в гради, кога заради ридчестиот терен, во македонската фаланга ќе се создадат мали празнини во кои лесно се уфрлаат римските легионери. А тогаш, краткиот меч со кој секој легионер располагал, ќе се покаже кобен за Македонците, кои се опремени со гломазна опрема од долги копја и штитови. Особено тешките македонски фалангисти, тогаш буквално се исклани во голем број. Со ова, токму мечот ќе и` ја запечати судбината на Македонија и епохата на македонизмот како дотогаш најголема сила и доминација на стариот свет. Превземено до Macedonium |