„Ни пишуваат од градот дека позавчера некои Македонци се собрале да составуваат некакво си друштво под името „Македонско читалиште”. Ние не знаеме каква е целта на тоа читалиште; ако тоа биде нешто разумно, нема сомнение дека е многу добро. Но поведението на некои од нашите собраќа Македонци не има научено да ги пречекуваме таквите работи со резерва.

„Оние господа, кои ги запишале Народните умотворби од мојот роден град Прилеп и ги отпечатиле во Министерските Зборници и другаде, го запишале звукот што со буквата ш и ч и ш со /шчо и шо/.

„При сеж што сме 2.000.000 луѓе, пак немаме, барем овде, во слободна земја, еден каков и да е весник, кој ќе неж држи во текот на работите што се случуваат околу нас и за нас; и кој ќе ни служи да ги изразиме нашите народни искажувања и мисли... Денеска печатот е посилен од топот и со него се служат скоро сите народи на светот, освен нас.

„Целта на Читалиштето е да помогне за придобивање литературни познавања на сите Македонци...

Кузман Капидан бил родом од Дебрца. (Во Охрид повеќето веруваат дека Кузман бил родом од Старово или Поградец. Стефо Размо, стар чоек кој многу добро ги помни опишаните настани, не` уверува дека Кузман бил дебрчанин, од некое село од Дебрца. Тој насила грабнал некоја мома и побегнал во Старово (Старово и Поградец кои што ги спомнав погоре се наоѓале под управа на Мустафа паша Шкодрански, надвор од границите на Охридско) за да се спаси од гневот на бегот. Таму паднал под заштита на Арнаутинот Мехмед Али и се прославил со јунаштво.

За првпат археолошко-етнолошката збирка е отворена на 19.11.2001 година како тематска изложба- „Пијанец од праисторијата па до денес“.

Пела бил град во Кралството Македонија кој денес се наоѓа во Егејска Македонија. Во времето на Византиската и Отоманската империја, градот го носел името Постол, сè додека властите не го вратиле старото име во 1936.

Цоцев Камен се наоѓа во атарот на селото Шопско Рударе, поточно во близина на маалото Цоцевци и селото Коњух. Самата карпа се издвојува од околните ридишта е интересна сама по себе. Видливи се и осатоци од човечка обработка.

Во македонските народни песни многу често се среќава цвеќето. Тоа е опеано најповеќе во љубовните, но и во обредните, митолошките, семејните и во другите песни. Во песните се опеваат најразлични цвеќиња заедно со нивните особини, лековити, магиски итн. Најзастапени се: трендафил, каранфил, босилек, темјанушка, зумбул, стратор, смил, невен, потоа: кукурек, вратика, леска, дрен, итн. Опеани се и нивните магиски дејствија: вратиката ја враќа изгубената среќа, на Ѓурѓовден девојките носеле лепаец за да се лепат момчињата за нив, со кукурек и леска се запотнува за да бидат заштитени луѓето и објектите од природни непогоди, магиски дејствија и разни болести, дуќанџиите на вратите од дуќаните ставале растение наваличе, за да навалуваат муштериите и да купуваат, здравецот носи здравје, кога се започнувало со матење на млекото на бутинот се ставало огојка, чумилок и млечка за да има повеќе млеко. Во народната медицина често користени се и камилицата (боливач, лајкучка), кантарионот, ајдучката трева, јагодата, и пелинот. За заштита од самовилите се користеле тувидан, купидан, грмотрн итн.

До година 1880 школата во Галичник и во сите села мијачки, а готово и во цела Македонија биле и беје старински. Даскалите биле прости селани, колку толку писмени, научени или кај такви исти даскали или во некој манастир. Не бидеејќи ги за друга работа тије се оддавале на даскалување. Децата најповеќе и учеле во куќите своји. Покрај учењето деца, тије знојале и по нешчо друго да работајет за да может да се преранит.