|
||||
| Херман Вендел |
|
Херман Вендел Херман Вендел (8. III 1884 – 3. X 1936) е германски писател, публицист и политичар. Тој е повеќегодишен пратеник во германскиот парламент (Рахјстаг) кој добро ги познава состојбите на Јужните Славјани. Низ бројни написи во печатот и во одделни книги (1916-1936) изнесува аналитички видувања за народите на Балканот, а меѓу нив и за Македонците. Вендел се пројавува како заштитник на Македонија и на нејзиното право на суверен живот. Тој ја брани самобитноста на македонските Славјани и жестоко го осудува бугарското присвојување на Македонија. Во серијата статии, видлива е неговата широка информираност за македонските состојби и солидно познавање на веќе постојната литература за македонското прашање. Херман Вендел е роден на 8 март 1884 година во Мец, Германско царство, во семејство на пруски службеник. По завршувањето на гимназија во родното место, студирал историја и филозофија на универзитетот во Минхен. Како студент станал член на книжевно-културниот сојуз „Млад Алзас“, го поддржувал работничкото движење и бил заговорник за француско-германско помирување. Во 1905 година станал член на Социјалдемократската партија на Германија. Во периодот од 1910 до 1918 година бил член на Градскиот совет на Франкфурт на Мајна и на 27-годишна возраст станал пратеник на Социјалдемократската партија во Собранието на Рајхстагот. За време на Балканските војни престојувал во Белград како воен дописник. По Првата светска војна ја напуштил политиката. Во 1920 година, како добар познавач на балканските прилики, му била понудена функцијата германски амбасадор во Белград. Тој ја одбил понудата, сакајќи да остане независен и целосно се посветил на пишувањето. Вендел покажал голема наклонетост и интерес за југословенското движење и за проблемите на Југоисточна Европа. Материјалот и литературата опширно ги користел за пишување, но и своето познавање за јужнославјанските простори, во кои често патувал. Тој низ бројни написи во печатот и во одделни книги во периодот од 1916 до 1936 година изнесува богати аналитички видувања за народите на Балканот, а меѓу нив и за Македонците. За да ѝ ја доближи на германската јавност и да го претстави ликот на овие народи со посебен културен развој, во голема мера запоставени, но кои се составен дел на европската култура, тој објави патописи „Од Марбург до Монастир“. Јужнославјанско патување“, „Патување низ Црна Гора, Западна Србија, Босна, Херцеговина и Далмација“, кое подоцна го обединил во книгата „По и низ славјанскиот југ“ Посебна карактеристика на неговите патописи е неговата непосредност во раскажувањето, бидејќи го опишал само она што лично имал можност да го види и доживее, нагласувајќи го она што е карактеристично за одредени области и региони и нивните жители, вешто испреплетувајќи го сегашноста и минатото. Херман Вендел престојувал на Балканот околу 1920-тата година, за коешто напишал и книга, „Kreuz und quer durch den slawischen Süden“ .објавена во 1922 година. Во неа при посетата на Прилеп ќе забележи: „На мостот млади луѓе си играат, едниот не се срамеше запрашан: Вендел се пројавува како заштитник на Македонија и на нејзиното право на суверен живот во време кога фашизмот стапува на европската политичка сцена. Тој ја брани самобитноста на македонските Славјани. Жестоко го осудува бугарското присвојување на Македонија, поради што бил обвинуван дека се повел по гледиштата на српскиот научник Јован Цвииќ. Во серијата статии, главно за феноменот на македонските Славјани, за кои Вендел смета дека се самобитна славјнска нација, видлива е неговата широка информираност за македонските состојби и солидно познавање на веќе постојната литература за македонското прашање. По доаѓањето на нацистите на власт во 1933 година, на чело со Хитлер, тој емигрирал во Париз, каде што живеел до својата смрт. Починал на 3 октомври 1936 година во предградието на Париз, Сен Клу, Франција.
|
